۱۲ فروردين ۱۳۹۹ ۰۱:۱۱
کد خبر: ۲۹۳۲۴۸
هدی امامی در نشست «سیاست‌گذاری دایاسپورا در ایران، چالش‌ها و فرصت‌ها»
هدی امامی*

مینی مالیسم، از دریچه هنر پا به عرصه زندگی روزمره بشر گذاشته است. هنرمندان، آثاری خلق می‌کردند که بسیار ساده بودند. یک قوس آبی رنگ بر پهنای بوم نقاشی سپید، می تواند یک اثر هنری مینی مالیستی باشد و اینچنین، با کشف سادگی به مثابه زیبایی، سبک زندگی مینی مالیستی متولد شد و اندک اندک در اقصی نقاط جهان پیروانی برای خود پیدا کرد. اساس در این سبک از زندگی بر ایجاد تغییرات مثبتی است که ساده زیستن می تواند بر فعالیت های انسان به گونه ای هدفمندتر ایجاد کند. تلاش مینی مالیست ها در کوچک کردن ابعاد زندگی و کاستن از حجم اشیایی است که بدان وابسته اند، بدینوسیله آنها فارغ از احساس غبن،بابت نداشتن ها و اضطراب بی وقفه برای به دست آوردن ها می شوند و آرامش و فراغتی را تجربه می کنند که مصروف به اهدافشان در زندگی می شود. به طور مثال اینان مجبور به اضافه کاری برای پرداخت اقساط کالاها یا سرگردانی بدون دستاورد در مراکز خرید  و فروشگاهها نیستند.


 زندگی مینی مال، چندان که به نظر می رسد هم ساده نیست! در واقع در دوران ما و به خصوص در جامعه ای که ما در آن زیست می کنیم، اشیا، البسه، برندها و کالاهای لوکس نشان دهنده شان و طبقه اجتماعی فرد است؛ افراد زمان زیادی از عمر خود را صرف تامین هزینه های لوازم معمولا نامحدود منازل می کنند، بسیاری سعی دارند حتی نقطه ای از خانه، خالی و بدون وسیله نباشد. پس اندازهای بسیاری برای این مقصود صرف می شوند و رنجی مضاعف بر افراد تحمیل می گردد تا زندگی ایده آل خود را بسازند. ایده آلی که دوام چندانی ندارد و باید مرتبا تبدیل به احسنت شود. ضرب المثل با سیلی صورت خود را سرخ نگاهداشتن، حکایت از این رنج بی پایان دارد.


در دهه های اخیر، شوری میل به مصرف در انسان ها از حد گذشته است. خرید به مثابه یک فعالیت فراغتی! پرسه در مراکزعظیم خرید برای وقت گذرانی با خانواده و تجمیع تفریحات دیگر بعنوان حاشیه  و مشوق در این مکان ها چون شهربازی، سینما و رستوران و کافی شاپ، جزء عادات زندگی روزمره انسان هایی شده است که زیبایی را نه در سادگی بلکه در اغراق می جویند. اغراق در زیبایی که پایانی برای آن متصور نیست.عرصه های گوناگون حیات بشر مملو از این نگاه زیاده خواه و اغراق آمیز است. حتی بدن ! ازهجوم زیاده خواهی در امان نمانده است. زیبایی طبیعی، ناکافی است باید به هر نحو ممکن در آن دستکاری کرد تا به طرز اغراق آمیز، مشخصه های زیبا بودن را فریاد بزند.


حالا یک بیماری همه گیر به اسم کرونا، که تنها راه مقابله با چرخه مرگبارش، قرنطینه و دورماندن از تجمعات انسانیست، سبک زندگی مصرف گرایانه را نیز با محدودیت ها و مخاطراتی همراه نموده است. سوپرمال های بزرگ و مجلل در خاموشی فرو رفته اند، پرسه زنی در مکان های پرازدحام ممنوع اعلام شده و آنان که رعایت نمی کنند خود و عزیزانشان را با خطر مرگ بر اثر بیماری کرونا روبه رو ساخته اند، همه وسایل و اشیاء ضروری که خریداری و راهی منازل می شوند باید با مواد و طبق دستورالعمل هایی مشخص، ضدعفونی شوند. دست ها از ابتدایی ترین شکل ارتباط با یکدیگر منع شده و بیشتر روابط انسان ها در فضای مجازی دنبال می شود. چرخه ی عظیم الجثه زیاده خواهی بشر، به یکباره از حرکت وامانده و عرضه کنندگان و تقاضامندان در بهت و ترس فرورفته اند. واقعیت این است که زندگی ما چنان به این چرخه وابسته بود که توقف آن حتی برای همین چند ماه نیز تاثیر عمیقی بر روان ما خواهد گذاشت. انسان، به زیاده خواهی عادت کرده است. زیاده داشتن و شی پرستی، زیاده خواستن زیبایی و همواره در پی کالاها و خدمات زیباتر بودن، زیاده لذت جویی و تقویت قوای جسمی و جنسی حتی با خوراک گوشت خفاش و مورچه خوارپولک دار(پنگولین)! که گویی این فقره آخر، زنگ ها را برایمان به صدا درآورده است.


انسان ها همگی فارغ از مرزها، در گناه زیاده خواهی شان شریکند و بیش و کم مرزهای های خواستن را هر لحظه جابه جا می کنند. آنها که قدرتی بیشتر دارند، برای رسیدن به امیال سیری ناپذیرشان، به جز طبیعت، ضعفای نوع خود را نیز قربانی می کنند و این رفتار، واقعیت دخالت بشر در ظهور ویروس های جدید همه گیرو بروز تغییرات ناخوشایند در زیست بوم خویش است. بر این پایه، شکی نیست که برای بقا، نیازمند بازنگری جدی در رفتارمان با جهان پیرامون هستیم.


به آغاز کلام باز گردیم. سبک زندگی مینی مالیستی می تواند یکی از اقدامات مفید نجات بخش برای ما باشد. مینی مالیسم تنها به معنای کم مصرف کردن نیست. به معنای درست و هدفمند مصرف نمودن است. این سبک از زندگی با تکنولوژی واینترنت ارتباط زیادی دارد. یک مینی مالیست ممکن است هزینه ای را که می توانست  صرف خرید ده کالای تجملی در خانه اش بشود، برای تهیه یک هارد با کیفیت یا ارتقا سیستم کامپیوتر صرف نماید. یا ممکن است به جای انبار صدها جلد کتاب، یک کتابخانه دیجیتال منظم برای خود تدارک ببیند. پس مینی مالیسم علاوه بر کمک به رهایی ما از اتلاف وقت و هزینه در جریان خریدهای مکرر، با کاهش اشیاء اطراف ما به فروکاستن از استرس داشتن و نگاهداشتن و مراقبت از اشیا کمک می کند و پس انداز ایجاد شده از این طریق را به سمت اهداف و پیشرفت سوق می دهد. همچنین با پیروی از فلسفه این نوع سبک زندگی که " داشتن کمتر، خوشحالی بیشتر" و "ساده گرایی" را طرح می کند، در دوران های بحران مالی مانند آنچه ما امروز دچارش هستیم، یک نوع خودمراقبتی فعالانه محسوب می شود.


ضرورت تغییر نگاه و رفتار ما نسبت به زندگی بیش از هر زمان دیگری محسوس است. این تغییر شاید به گونه ای ناخوشایند و از پس بلایا و بیماری ها به بشر فهامنده و تحمیل شود؛ یا آنکه با عزمی راسخ و انقلابی، در جهت کاهش مصرف و توقف زیاده خواهی، در موقع مقتضی – که اکنون است- باشکیبایی و در صلح رفتارمان را اصلاح و زندگی را برای خودمان ممکن و آسان کنیم.


*پژوهشگر اجتماعی
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* captcha:
* نظر:
پر بازدیدها
آخرین اخبار