۰۹ تير ۱۴۰۰ ۱۵:۱۰
کد خبر: ۳۰۲۸۴۸

عطنا – یک استاد دانشگاه معتقد است: «برای حل مشکلات اقتصادی ناشی از آب، ابتدا باید مسائل سیاسی حل شود و سپس مدیریت کشور به این نتیجه برسد که به یک اتحاد ملی مقتدر برای حل مشکلات و توسعه‌ کشور نیاز است. پس از این دو مرحله می‌توانیم از روش‌ها و تکنیک‌های جدید موجود جهت بهره‌برداری از منابع آبی استفاده کنیم.»
 
مسئله‌ خشکسالی که ایران همواره با آن روبه‌رو بوده است شاید مهمترین بحران تاریخ این کشور باشد. این مسئله در سال‌های اخیر به دلایل گوناگون از جمله گرمایش زمین، گاهش بارندگی‌ها و بهره‌برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی افزایش یافته است؛ به گونه‌ای که ایران اکنون افزون بر تبعات زیست‌محیطی خانمان‌سوز خشکسالی با پیامد‌های اقتصادی آسیب‌زای شدیدی نیز روبه‌رو شده است. پیامدهای اقتصادی بحران خشکسالی و کم‌آبی می‌تواند به بخش‌های مختلف کشور زیان جدی وارد کند.
 
در این باره دکتر محمدرضا سعدی استادیار اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی در گفتگو با رسانه‌ تحلیلی دانشگاه علامه طباطبایی (عطنا) گفت: «تبعات اقتصادی خشکسالی در چند حوزه است؛ صنعتی، کشاورزی و زیست‌محیطی. همه‌ این حوزه‌ها روی اقتصاد کلان و زندگی مردم اثرگذار هستند. وقتی اقتصاد داخلی ما تحت تاثیر خشکسالی قرار بگیرد، قدرت اقتصادی ما در دنیا نیز تحت‌الشعاع این امر قرار خواهد گرفت.»
 
مدیریت استفاده و بهره‌برداری از منابع را نمی‌دانیم
وی ادامه داد: «روش‌های اقتصادی استفاده از منابع در دنیا به روز شده است. در حالی که ما همچنان کشاورزی سنتی را در کشور پیش گرفته‌ایم. هنوز فرهنگ استفاده از آب را که در کل دنیا تحول یافته است، نمی‌دانیم. ما منابع گسترده‌ آبی را در کشور داریم. در شمال و جنوب دریا داریم. بارش‌های خوبی در بعضی از مناطق داریم. اما مدیریت استفاده و بهره‌برداری از این منابع را نمی‌دانیم. هدر رفتن این حجم از منابع آبی از نظر اقتصادی زیان‌آور است.»
 
صنعتی شدن در مناطق کم آب، بلای جان کشور شده است
سعدی افزود: «یکی دیگر از مشکلات این است که ما توسعه‌ صنعتی را در جاهایی انجام دادیم که منابع آبی کمی دارد. پس از دوران جنگ پدیده‌ صنعتی شدن در کشور ما اوج گرفته است و هر مدیر و مسئول محلی می‌کوشد تا شهر خود را صنعتی کند. همین باعث می‌شود که مجبور شویم برای حفظ شرایط از خلیج فارس به مناطق مرکزی آب منتقل کنیم تا صنعت فولاد به حیات خود ادامه دهد. این مسئله بار اقتصادی روی دوش کشور می‌گذارد و در قیمت تمام‌شده‌ محصول موثر است.»
 
الگوی صنعتی و اقتصادی مشخصی در کشور نداریم
این استاد دانشگاه با اشاره به برنامه‌های بیست ساله و پنج ساله، بیان کرد: «ما الگوی صنعتی و اقتصادی مشخصی در کشور نداریم. برنامه‌های بیست ساله و پنج ساله داریم اما از انسجام متناسب با منابع، توانایی‌ها و چشم‌انداز فناورانه‌ دنیا برخوردار نیست. ما به دلیل این که در حوزه‌های سیاسی و فرهنگی ظرفیت‌سازی نکردیم، نتوانستیم یک برنامه‌ اقتصادی، صنعتی، اجتماعی و فرهنگی تنظیم کنیم. اگر در دوره‌ای نمایندگان یک استان قوی باشند، می‌خواهند امکانات زیادی برای استان آن‌ها در نظر گرفته شود. این تفکر بخشی، برنامه‌های کلان کشور را دچار مشکل می‌کند.»
 
تاثیر عدم توسعه سیاسی و مدیریتی در بحران خشکسالی
سعدی در ادامه به لزوم توجه به تکنولوژی روز دنیا اشاره کرد و گفت: «از دیگر سو برنامه‌های کلانی که تنظیم می‌شود با تکنولوژی روز دنیا و توسعه‌ اقتصادی جهانی هماهنگ نبوده است. همچنین تصمیمات اقتصادی و سیاسی هم‌گام نیستند. ما به دلیل عدم توسعه‌ سیاسی نمی‌توانیم از منابع آبی و نفتی دریای مازندران بهره‌برداری کنیم. همچنین به دلیل رانت‌بازی‌ها، نتوانستیم با یک مدیریت کلان از منابع بهره‌برداری بهینه داشته باشیم. در واقع مسائل سیاسی و عدم مدیریت هر دو باعث شده تا بحران خشکسالی به یک بحران جدی هم از نظر زیست‌محیطی و هم اقتصادی تبدیل شود.»
 
حل بحران آب در گرو حل مسائل سیاسی است
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: «مسائلی که در نتیجه‌ خشکسالی می‌تواند به اقتصاد کشور آسیب وارد کند، توسعه‌ خود خشکسالی، عدم وجود کشاورزی نوین و مصرف بیشینه‌ آب است. حتی در کشورهای اروپایی که باران فراوان دارند، از سیستم‌های گلخانه‌ای و روش‌هایی که به آب کمتری نیاز دارد، استفاده می‌کنند. برای حل مشکلات اقتصادی ناشی از آب، ابتدا باید مسائل سیاسی حل شود و سپس مدیریت کشور به این نتیجه برسد که به یک اتحاد ملی مقتدر برای حل مشکلات و توسعه‌ کشور نیاز است. پس از این دو مرحله می‌توانیم از روش‌ها و تکنیک‌های جدید موجود جهت بهره‌برداری از منابع آبی استفاده کنیم.»
 
بی‌اعتمادی مردم به دولت آفت مسائل کشور است
سعدی با اشاره به تاثیر بحث فرهنگ‌سازی در زمینه‌ استفاده از منابع آبی، افرود: «مهمترین بحث فرهنگ‌سازی است. سال 1380 که کشور با خشکسالی مواجه بود، هر چه می‌گفتند آب کمتر مصرف کنید، مصرف مردم بالاتر می‌رفت. این ناشی از بی‌اعتمادی مردم است. هنوز هم این بی‌اعتمادی وجود دارد. بی‌اعتمادی آفت مسائل کشور است.»
 
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پایان گفت: «مسئله‌ آب فقط مربوط به دولت نیست. همه ما و نسل‌های بعدی ما با آن درگیریم. بحران خشکسالی باعث مهاجرت در داخل و خارج کشور شده است. از سویی باعث افزایش قیمت زمین در شمال کشور شده و از دیگر سو بسیاری از مناطق جنوب کشور را بلااستفاده کرده است. بخشی از مهاجرت‌ها به خارج از کشور نیز به این دلیل است که افراد به دلیل خشکسالی شغل خود را در مناطق کم‌آب از دست می‌دهند. بدین ترتیب تبعات خشکسالی در ارتباط با مهاجرت نیز، به بحران اقتصادی دامن می‌زند.»

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* captcha:
* نظر:
مطالب دیگر
فضای اقتصادی و سیاسی کشور به بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی دامن زده است/ بوروکراسی در ایران نفس اقتصاد را گرفته است
یک استاد اقتصاد در گفتگو با عطنا:

فضای اقتصادی و سیاسی کشور به بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی دامن زده است/ بوروکراسی در ایران نفس اقتصاد را گرفته است

«اگر ما با حجم بالایی از این بیکاران مواجه هستیم، دلیل آن ضعف اقتصاد کشور همچون پایین بودن سرمایه‌گذاری، اقتصاد کوچک، فضای کسب و کار نامطلوب و ارتباط اقتصادی بد با دنیای خارج است.»
توصیه‌های جواد صالحی اصفهانی به دولت سیزدهم
در گفتگوی اختصاصی با عطنا مطرح شد

توصیه‌های جواد صالحی اصفهانی به دولت سیزدهم

اتخاذ رویکری متعادل در تجارت مهم است. تجارت با چین اهمیت دارد ولی باید در محیطی رقابتی انجام گیرد. در این زمینه اروپا نقش مهمی دارد ولی روسیه چنین نیست، چراکه آنها هم مانند ایران صادرکنندۀ انرژی هستند
آینده بازار بورس؛ اصلاحی یا ریزشی؟
یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با عطنا بررسی کرد

آینده بازار بورس؛ اصلاحی یا ریزشی؟

اتفاق‌های چند ماه اخیر اثرات خود را بر قیمت نمادها در بازار سرمایه گذاشته‌ و به نظر می‌رسد در حال حاضر نیاز به یک اصلاح یا استراحت دارد. از این به بعد اگر قرار است شاهد روند متفاوتی باشیم باید منتظر اخبار...
راهکارهایی برای مهار اَبَرتورم احتمالی در اقتصاد ایران
یک استاد دانشگاه در گفتگو با عطنا بررسی کرد

راهکارهایی برای مهار اَبَرتورم احتمالی در اقتصاد ایران

در صورت ادامه سوء مدیریت داخلی، تداوم تحریم ها و مشکلات مربوط به فقدان برنامه منسجم برای کنترل شیوع ویروس کرونا، امسال و سال های آتی، زنگ خطر شعله ورتر شدن تورم های بالاتر در اقتصاد ایران به صدا در خواهد...
اقتصاد
رویکرد دانش بنیان یاری‌گر اقتصاد ایران است
حجت الاسلام علی بنایی در گفتگو با عطنا؛

رویکرد دانش بنیان یاری‌گر اقتصاد ایران است

استادیار دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است دستگاه های دولتی با استفاده از مشوق های لازم می‌توانند صنایع و شرکت های بزرگ را به سمت فعالیت های دانش بنیان و حمایت از آن ها سوق دهند.
پر بازدیدها
آخرین اخبار